Medeni Kanundan Sonra Boşanma Süreci
Medeni Kanundan Sonra Boşanma Süreci
Türk Yurttaşİar Yasasının yürürlüğe girmiş olduğu A ekim 1926 tarihinden sonra evlilik kürümü, devlet organları karşısında resmen kurulan ve devlet denetimi- ne bağlanan sosyal bir kiırum durumuna getirilmiş ve
kurulmasında olduğu gibi, bozulmasında, da devlet organlarınca denetlenmesi sağlanmıştır. Zira bugünkü sosyal düşüıîce ve inanışa göre aile toplumun çekirdeği vetemeli olduğundan, sadece iki kişi arasında jozel bir ilişki sayılamaz. Bu, kuruluşunda ve bozulmasında devletçe denetlenmelİdir. Toplum ancak istikrarlı ve sağlam bir aile temeline dayanır. Soydanlığı düzgüh (nesebi sahih) çocuklar ancak yasa kurallarına göre uıeydana gelen meşru birleşmelerden doğan çocuklardır. Bunun dışında doğanlar —kendi suçlan olmadığı Jıalde;— meşru sayılmamaktadırlar. Devletin böylece evlilik kurumuna ve özellikle boşanmalara el atması, erkeğin bu alandaki hareket serbestliğini kaldırmış olduğundan, bizde bugünkü boşanma hukukuna karşı yükselen yakınmaların bir bölümü, eski alışkanlığın doğurduğu direnmeden ileri gelmektedir.
Gerçekten, Yurttaşlar Yasası kabul edildikten sonra onun en Çok eleştiriye, battâ saldırıya uğrayan kuralları, boşanma kuralları olmuştur. Çünkü bu yasa ile erkeğin tek yönlü boşanma özgürlüğü ortadan kaldırılmış, bu yetki, yasada yazılı nedenlerden birinin varlığı halinde —önceki yazılarda görüldüğü gibi— mahkemeye verilmiştir. Bu çözüm yolunun hıristiyan hukukundan alındığı ileri sürülerek bunün bizim geleneklerimize ve gerçeklerimize’ uymadığı, zaman zaman ileri sürülür. Bugün Ispanya gibi katolik ülkelerde hâlâ boşanma olanaksızlığı sürüp gittiğine göre, boşanmş. kurallarının hıristiyan hukukundan alındığı için toplumumuzun yapısına uymadığı savı boş bir safsatadan başka bir şey değildir. Kaldı ki, Yurttaşlar Yasamızda boşanma nedenleri olan ve yukarıda görülen «zina, cana kast, pek fena muameleler, süç, haysiyetsiz hayat sürme, terk, akıl hastalığı, geçimsizlik» nedenlerinden hiç birind din kokusu ybktpr. Gerçi bu nedenler protestan hukukunda yüzyıllarca önce dinsel bir kurulca kabul edilmiş ise de, herhangi dinsel ve tanrısal bir ilkeye dayanmadığından, hepten layik bir nitelik taşımaktadır. Kısacası, bugün toplumda ailenin kuruluşu ve bozuluşunda devlet denetimi zorunlu olduğundan, boşalmaların yalnız erkeğe bırakılması ve evliliğin özel bir kurum durumuna getirilmesi oljanaksızdır.
Kaynak:
